5 LỢI ÍCH SỨC KHOẺ TỪ CÂY SEN 

Cây sen là một loại cây thủy sinh có nhiều màu hoa khác nhau. Lá sen, hoa sen, và hạt sen có thể được chế biến và sử dụng theo nhiều cách khác nhau, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.

Sen được sử dụng trong ẩm thực ở nhiều nước châu Á, các bộ phận của cây và chiết xuất của sen đã được sử dụng trong y học cổ truyền qua hàng ngàn năm.

Ngày nay, các nghiên cứu vẫn tiếp tục khám phá những lợi ích của cây sen. Ví dụ, một số hợp chất trong sen có thể có tác dụng chống oxy hóa và chống viêm.

Hãy cùng OCOP Store tìm hiểu về 5 lợi ích ít người biết cho sức khoẻ của chúng ta từ sen. 

Hoa sen - biểu tượng của sự thanh khiết

Cây sen có đặc tính chống oxy hóa

Cây sen chứa nhiều hợp chất flavonoid và alkaloid có thể hoạt động như chất chống oxy hóa.

Chất chống oxy hóa giúp trung hòa các phân tử phản ứng được gọi là gốc tự do. Nếu các gốc tự do tích tụ trong cơ thể, chúng có thể gây ra stress oxy hóa (hay còn gọi là căng thẳng oxy hoá - là sự mất cân bằng giữa các gốc tự do và chất chống oxy hóa trong cơ thể), dẫn đến tổn thương tế bào và gây ra bệnh tật.

Một số hợp chất chống oxy hóa trong sen bao gồm kaempferol, catechin, axit chlorogen và quercetin. Hoạt động chống oxy hóa của hoa sen dường như tập trung nhiều nhất ở hạt và lá.

Mặc dù không có nhiều nghiên cứu về tác động của sen lên sức khỏe của con người, nhưng người ta cho rằng các hợp chất chống oxy hóa này có thể bảo vệ cơ thể chống lại các bệnh bắt nguồn từ stress oxy hóa.

Đặc biệt, sen có thể có tác dụng chống ung thư, bảo vệ chống lại bệnh Alzheimer và ngăn ngừa tổn thương gan.

Một nghiên cứu trong phòng thí nghiệm còn cho thấy lá, cánh hoa và nhị hoa - bộ phận sản xuất phấn hoa - có hoạt tính chống oxy hóa mạnh và ức chế các enzyme liên quan đến bệnh Alzheimer.

Chất chống oxy hoá hoạt động như thế nào

Khả năng kháng viêm của cây sen

Các hợp chất trong sen cũng có đặc tính kháng viêm.

Viêm mãn tính có thể là kết quả của quá trình nhiễm trùng lâu dài, tiếp xúc với các chất có hại, chế độ ăn uống kém, hút thuốc và thiếu tập thể dục. Theo thời gian, tình trạng viêm có thể phá huỷ các mô và góp phần gây ra các bệnh như tắc nghẽn động mạch, bệnh tim, ung thư và tiểu đường.

Quá trình viêm trong cơ thể bạn có liên quan đến các đại thực bào. Đại thực bào là loại tế bào lớn chứa nhiều nhân và có khả năng tạo ra các thành phần quan trọng của máu như tiểu cầu. Đại thực bào tiết ra các cytokine gây viêm, là những protein nhỏ báo hiệu phản ứng miễn dịch.

Các nghiên cứu cho thấy một số hợp chất trong hoa sen, như quercetin và catechin, có thể giúp ngăn ngừa hoặc giảm thiểu các hình thức gây viêm này. Đặc biệt, chiết xuất từ ​​​​cả lá và hạt sen có thể thể hiện các đặc tính chống viêm.

Một nghiên cứu trong phòng thí nghiệm cho thấy chiết xuất từ ​​lá sen có thể ức chế các hợp chất gây viêm, bao gồm yếu tố hoại tử khối u (TNF-α), interleukin 6 (IL-6), oxit nitric (NO) và prostaglandin E2 (PGE2).

Một nghiên cứu trong phòng thí nghiệm khác sử dụng tế bào chuột cho thấy cả chiết xuất hạt sen và lá sen đều làm giảm biểu hiện của các gen gây viêm (14).

Sen còn chứa chất kháng khuẩn

Sen đã được nghiên cứu về tác dụng kháng khuẩn, bao gồm cả vi khuẩn trong vòm miệng.

Hoa sen thể hiện đặc tính kháng khuẩn như thế nào vẫn chưa có lời giải chính xác, nhưng chắc chắn trong sen có chứa hợp chất có đóng vai trò kháng khuẩn.

Các nghiên cứu cho thấy chiết xuất lá sen có thể chống lại các loài vi khuẩn gây sâu răng và nhiễm trùng nướu. Vì vậy, lá sen có khả năng trở thành một thành phần trong kem đánh răng và các sản phẩm vệ sinh răng miệng khác.

Ăn sen có thể giúp giảm lượng đường trong máu

Các nghiên cứu trên động vật cho thấy các hợp chất trong sen có thể giúp giảm lượng đường trong máu. Lượng đường trong máu cao phổ biến ở những người mắc bệnh tiểu đường và dẫn đến các biến chứng.

Một nghiên cứu cho thấy chiết xuất lá sen làm giảm lượng đường trong máu nhiều hơn đáng kể so với thuốc trị tiểu đường tiêu chuẩn.

Ngoài ra, nghiên cứu trên chuột mắc bệnh tiểu đường thai kỳ cho thấy polysaccharide, một loại carbohydrate, từ lá sen làm giảm lượng đường trong máu lúc đói.

Hãy nhớ rằng, giống như hầu hết các nghiên cứu về hoa sen, cần có nhiều nghiên cứu hơn trên con người khi nói đến tác dụng của cây đối với lượng đường trong máu.

Sen giúp tăng hàm lượng dinh dưỡng trong các món ăn

Với những lợi ích sức khỏe của sen, các gia đình có thể thêm nó vào nhiều công thức nấu ăn của mình để tăng hàm lượng dinh dưỡng.

Việc thêm sen vào thực phẩm có thể biến chúng từ thực phẩm thông thường thành thực phẩm chức năng, là những thực phẩm có chứa các thành phần có tác dụng tích cực đối với sức khỏe.

Người Việt ta đã dùng sen trong thực phẩm cả hàng trăm năm nay, nhưng công dụng của sen trong thực phẩm vẫn đang tiếp tục được nghiên cứu và khám phá.

Món gỏi làm từ củ sen

Gỏi sen, chè sen, súp hạt sen, xôi hạt sen, trà sen là những món rất phổ biến đối với người Việt ta.

Lời kết

Ông cha đã biết sử dụng cây sen trong ẩm thực và y học cổ truyền. Sen chứa nhiều hợp chất có lợi cho sức khỏe, bao gồm tác dụng chống oxy hóa và kháng khuẩn, chống viêm.

Bạn có thể sử dụng các sản phẩm từ sen thường xuyên như Trà lá sen, hoặc hạt sen, ngó sen trong các món ăn hàng ngày.