Miễn phí vận chuyển trên mọi đơn hàng
Trong những năm gần đây, một khái niệm dinh dưỡng đặc biệt đang nhận được sự quan tâm ngày càng lớn từ cộng đồng: tinh bột kháng. Loại carbohydrate này tuy không bị tiêu hóa tại ruột non như thông thường, nhưng lại phát huy hiệu quả mạnh mẽ ở ruột già, giúp cải thiện chức năng tiêu hóa và mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe tổng thể.
Vậy tinh bột kháng là gì mà nhiều người quan tâm đến vậy. Hãy cùng OCOP Store tìm hiểu nhé.
Tinh bột kháng là gì?
Đây là một loại tinh bột không bị tiêu hóa ở ruột non mà thay vào đó lên men ở ruột già, nuôi dưỡng các vi khuẩn có lợi cho đường ruột. Quá trình lên men này tạo ra axit béo chuỗi ngắn, có thể có tác động tích cực đến sức khỏe hệ tiêu hóa và sức khỏe tổng thể.
Nói một cách dễ hiểu hơn, Tinh bột kháng là:
· • Một loại carbohydrate không bị phân hủy và hấp thụ ở ruột non.
• Thay vào đó, nó đi vào ruột già, nơi nó được lên men bởi vi khuẩn đường ruột.
• Quá trình lên men này tạo ra axit béo chuỗi ngắn (SCFA), như butyrate, có lợi cho sức khỏe đại tràng.
Tinh bột kháng có ở đâu?
• Loại 1: Có trong ngũ cốc, hạt và các loại đậu.
• Loại 2: Có trong một số thực phẩm giàu tinh bột, bao gồm khoai tây sống và chuối xanh.
• Loại 3: Được hình thành khi một số loại thực phẩm giàu tinh bột, bao gồm khoai tây và gạo, được nấu chín rồi để nguội. Quá trình làm nguội biến một số tinh bột dễ tiêu thành tinh bột kháng thông qua phản ứng “tái kết tinh tinh bột” (hay chúng ta thường gọi là “lại gạo”).
• Loại 4: Do con người tạo ra và được hình thành thông qua quá trình hóa học.
Tùy thuộc vào cách chế biến thực phẩm, lượng tinh bột đặc biệt này sẽ thay đổi.
Ví dụ, để chuối chín (chuyển sang màu vàng) sẽ làm phân hủy tinh bột kháng ban đầu và biến chúng thành tinh bột thông thường.
Cơ chế hoạt động của Tinh bột kháng
Hầu hết tinh bột trong thực phẩm chúng ta ăn hàng ngày (như cơm, khoai, ngũ cốc) được tiêu hóa ở ruột non, phân hủy thành đường glucose để cung cấp năng lượng cho cơ thể. Thế nhưng, tinh bột kháng đi qua dạ dày và ruột non mà không được tiêu hóa, cuối cùng đến đại tràng, nơi nó nuôi dưỡng các vi khuẩn có lợi cho đường ruột của bạn.
· Loại tinh bột này cũng nuôi dưỡng các vi khuẩn có lợi trong đường ruột của bạn, có tác động tích cực đến loại vi khuẩn cũng như số lượng của chúng. Khi vi khuẩn tiêu hóa loại tinh bột này, chúng tạo ra một số hợp chất, bao gồm khí và axit béo chuỗi ngắn, đáng chú ý nhất là butyrate. Butyrate là nhiên liệu ưa thích của các tế bào niêm mạc đại tràng. Do đó, tinh bột kháng vừa trực tiếp nuôi dưỡng các vi khuẩn có lợi, vừa gián tiếp nuôi dưỡng các tế bào trong đại tràng bằng cách tăng lượng butyrate.
Nhờ cách hoạt động lên men ở ruột già/ đại tràng, tinh bột kháng được cho là các tác dụng hỗ trợ chức năng đường ruột
Lợi ích sức khoẻ đường ruột
Ngoài ra, loại tinh bột này còn làm giảm độ pH, giảm viêm hiệu quả và giúp giảm nguy cơ ung thư đại trực tràng, nguyên nhân gây tử vong do ung thư phổ biến thứ tư trên toàn thế giới.
Các axit béo chuỗi ngắn không được các tế bào trong ruột già sử dụng sẽ đi vào máu, gan và các bộ phận khác của cơ thể, nơi chúng có thể mang lại nhiều lợi ích khác nhau.
Do tác dụng điều trị đối với đường ruột, tinh bột kháng có thể hỗ trợ các hiện tượng rối loạn tiêu hóa khác như các bệnh viêm ruột như viêm loét đại tràng và bệnh Crohn, táo bón, viêm túi thừa và tiêu chảy.
Các lợi ích khác
1. Điều hòa đường huyết
Cải thiện độ nhạy insulin: Giúp cơ thể phản ứng tốt hơn với insulin, từ đó làm giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2.
Giải phóng glucose chậm: Khác với tinh bột thông thường, tinh bột kháng được tiêu hóa chậm hơn, giúp đường glucose được giải phóng vào máu từ từ, góp phần ổn định lượng đường huyết.
2. Một số lợi ích khác
Hỗ trợ kiểm soát cân nặng: Tinh bột kháng cần nhiều thời gian để tiêu hóa hơn so với tinh bột thông thường, giúp bạn cảm thấy no lâu hơn sau khi ăn, từ đó giảm lượng thức ăn tiêu thụ và giảm cân.
Cải thiện mỡ máu: Một số nghiên cứu cho thấy loại tinh bột này có khả năng làm giảm mức cholesterol toàn phần và triglyceride – những yếu tố liên quan đến bệnh tim mạch.
Tăng cường miễn dịch: Giúp nuôi dưỡng hệ vi sinh vật có lợi trong đường ruột – nơi đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì và nâng cao khả năng miễn dịch của cơ thể.
Cách bổ sung Tinh bột kháng vào chế độ ăn
Cơm, khoai tây, đậu hoặc mì ống sau khi nếu, có thẻ để nguội và bảo quản trong tủ lạnh qua đêm. Khi ăn, bạn hâm nóng lại – việc hâm nóng không làm mất đi lượng tinh bột có lợi cho sức khỏe.
Ngâm yến mạch sống trong sữa chua, sữa tươi hoặc sữa thực vật và để qua đêm trong ngăn mát – đây chính là món "yến mạch ngâm lạnh" đang rất được ưa chuộng.
Ngoài ra, để thay thế một phần bột mì trong chế độ ăn, bạn có thể dùng bột chuối xanh. Tuy nhiên, tinh bột kháng trong các bột chuối xanh này sẽ giảm đi nếu đem nấu hoặc nướng. Vì vậy, bạn có thể rắc thêm một chút (1–2 thìa cà phê) trực tiếp lên món ăn sau khi chế biến để bổ sung lượng tinh bột kháng cần thiết.
Bột chuối xanh - nguồn cung cấp Tinh bột kháng dồi dào
Bột chuối xanh có chứa tinh bột kháng, rất tốt cho sức khoẻ và có thể thay thế bột mì cho những người không ăn được gluten (gluten-free).
Những lưu ý khi sử dụng tinh bột kháng
Kết luận
Tinh bột kháng không chỉ là một loại carbohydrate đặc biệt, mà còn là người bạn đồng hành không thể thiếu của hệ tiêu hóa và sức khỏe toàn thân. Từ việc nuôi dưỡng hệ vi sinh vật đường ruột, ổn định đường huyết, hỗ trợ kiểm soát cân nặng cho đến tăng cường miễn dịch – tinh bột kháng đã chứng minh giá trị to lớn trong một chế độ ăn uống lành mạnh.
Dù bạn đang tìm cách cải thiện hệ tiêu hóa, giảm cân hay đơn giản là muốn sống khỏe hơn mỗi ngày, việc bổ sung kháng tinh bột một cách khoa học và tự nhiên sẽ là một lựa chọn thông minh.
Tài liệu tham khảo:
Kris Gunnars, BSc (2018), Resistant Starch 101 — Everything You Need to Know, Healthline, https://www.healthline.com/nutrition/resistant-starch-101
Christine McKinney, What is Resistant starch, The John Hopkins, https://hopkinsdiabetesinfo.org/what-is-resistant-starch/
